De toepassing van röntgentechnieken bij het determineren en restaureren van archeologische en historische objecten

Eén van de grote voordelen van röntgentechnieken voor de conservering en restauratie van objecten is dat er non-destructief gewerkt wordt. De technieken kunnen voor verschillende doeleinden ingezet worden:

Determineren

Archeologisch: De determinatie van metalen voorwerpen uit archeologische context kan op relatief korte termijn plaatsvinden, zonder dat voorwerpen uitgeprepareerd hoeven te worden. Vooral voor metaal met grote corrosiekorsten is dit een voordeel.

Belangrijke vondsten kunnen snel ontdekt worden. Ook is detectie van details mogelijk, zoals meestertekens op messen. Dit laatste is afhankelijk van de conditie van het mes en de gebruikte materialen.

Andere productietechnieken, zoals onder meer damascering en incrustatie (inleg van metaal in metaal) kunnen ontdekt worden.

Behandelingsvoorstel A t/m D:

Afhankelijk van context, zeldzaamheid en de conditie van het object wordt een behandelingsvoorstel gegeven. Dit loopt uiteen van topstukken die in een museum thuishoren tot objecten als spijkers, die in principe gemeten worden en een bulkconservering ondergaan. Bij de (röntgen)-determinatie wordt meestal een behandelingsvoorstel gegeven met de lettercodes A, B, C en D, waarbij A museaal restaureren betekent en D meten en wegen.

Conditie bepaling

Archeologisch: De context van het object is van belang voor de archeologische interpretatie. Als een voorwerp op basis van de context geselecteerd wordt voor restauratie, moet de conditie van het object bekeken worden alvorens een behandelingsvoorstel te maken. De conditie kan mede bepaald worden met behulp van röntgenonderzoek. Zwakke plekken kunnen voorafgaand aan de restauratie bekeken worden. Mocht de conditie van een voorwerp te slecht zijn om het voorwerp te kunnen restaureren, dan is op basis van het röntgen onderzoek een reconstructietekening vaak wel mogelijk.

Historisch: Bij historische objecten kan het van belang zijn de interne structuur met behulp van röntgentechnieken te onderzoeken. Vooral bij objecten die vervaardigd zijn uit verschillende materialen kunnen problemen ontstaan als die materialen verouderen en elkaar beïnvloeden. Eén van de materialen kan bijvoorbeeld corroderen en daardoor uitzetten. Dit kan schade aan de andere materialen van het object veroorzaken.